Πριν από περίπου 13 μήνες το CAS πήρε μια απόφαση που προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και άνοιξε μια συζήτηση η οποία δεν προβλέπεται να κλείσει σύντομα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον προσδιορισμό φύλου στον αθλητισμό.
Γράφει ο Νικόλας Ακτύπης
Αν και η φήμη που συνοδεύει το Ανώτατο Αθλητικό Δικαστήριο είναι πως οι αποφάσεις του είναι τελεσίδικες και ουδέποτε αμφισβητούνται, είναι σχεδόν βέβαιο πως στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό μπορεί να αλλάξει.
Τον Ιούλιο του 2015, λοιπόν, το CAS αποφάνθηκε πως γυναίκες που παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης στον οργανισμό τους δεν θα είναι πλέον υποχρεωμένες να ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να τα κατεβάσουν σε φυσιολογικά για το φύλο τους νούμερα. Διόλου παράξενα, οι χρόνοι της Σεμένια στα 800 μέτρα πήραν ξανά τον κατήφορο (με τη θετική έννοια) και άρχισαν να πλησιάζουν ξανά τα προ επταετίας ρεκόρ που είχαν οδηγήσει και στο αρχικό ντιμπέιτ.
Ουσιαστικά με αυτό τον τρόπο η αθλητική οικογένεια πήρε την απόφαση μετά από δεκαετίες που ακολούθησε ακριβώς την αντίθετη προσέγγιση, πως τα τεστ καθορισμού φύλου δεν θα απαιτούνται πλέον και άνοιξε ξανά την αγκαλιά της σε αθλήτριες όπως η Νοτιοαφρικανή, οι οποίες βρίσκονται σε κάποιου είδους «γκρίζα ζώνη» αναφορικά με το φύλο τους.
«Ο Θεός με έκανε αυτό που είμαι», είχε δηλώσει πριν χρόνια σε συνέντευξή της η Σεμένια η οποία είχε υποστεί τη σαφώς εξευτελιστική διαδικασία «σεξουαλικής ταυτοποίησης» το 2010, θέλοντας να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Όχι το κατά πόσο είναι γυναίκα με την… κλασική σημασία του όρου, αλλά το γεγονός πως δεν κατέφυγε σε πλάγιες οδούς για να κερδίσει οποιοδήποτε πλεονέκτημα. Είναι έτσι από τη φύση της. Για την ακρίβεια, μία στις 20.000 γυναίκες γεννιούνται ορμονικά έτσι, ενώ στον αθλητισμό το ποσοστό αυτό είναι 150 φορές -σχεδόν- μεγαλύτερο.
Ωστόσο, άμεσα υπήρξαν αντιδράσεις από πολλούς από εκείνους που διάβασαν τις 161 σελίδες της απόφασης του CAS. Μεταξύ αυτών γιατροί, ενδοκρινολόγοι, γυναικολόγοι, επιστήμονες και αθλητές που αμφισβήτησαν έντονα το πόρισμα.
Γι’ αυτούς το θέμα δεν αποτελεί άλλη μία ιδιότυπη περίπτωση σεξουαλικού ρατσισμού ή δικαιώματος στη διαφορετικότητα. Σύμφωνα με τη γνώμη τους, δεν πρόκειται για άλλο ένα ειδος κοινωνικού αποκλεισμού που αφορά τα δικαιώματα των διεμφυλικών και ακόμη ένα πεδίο δράσης της LGBT κοινότητας.
Όπως υποστηρίζουν, στον αθλητισμό ο διαχωρισμός «άνδρας-γυναίκα» είναι υπαρκτός, διαχρονικός και έχει τη σημασία του, όπως συνηγορούν και οι κατά 10-15% καλύτερες επιδόσεις που επιτυγχάνουν οι άνδρες στα αγωνίσματα που κρίνονται με χρονόμετρο ή μεζούρα. Επομένως το να εμφανίζει μια γυναίκα «αντρικά χαρακτηριστικά», όπως τα επίπεδα τεστοστερόνης για παράδειγμα, αποτελεί ένα είδος στρέβλωσης του ανταγωνισμού καθώς αποκτά τα πλεονεκτήματα μυϊκής μάζας και δύναμης που χαρίζει η συγκεκριμένη ορμόνη.
Φυσικά υπάρχει και η αντίθετη άποψη η οποία επίσης έχει εκφραστεί από επίσημα και επιστημονικά χείλη. Οι θιασώτες της τονίζουν πως από τη στιγμή που το φαινόμενο οφείλεται σε φυσικά αίτια και η ταυτότητα του υπό κρίση αγωνιζόμενου αναφέρει «γυναίκα», οποιαδήποτε άλλη συζήτηση περιττεύει αφού αγγίζει τα ευαίσθητα για τις σύγχρονες κοινωνίες θέματα αυτοπροσδιορισμού.
Επιπλέον, οι επιστήμονες διαφωνούν ακόμη και για το κατά πόσο η φυσική τεστοστερόνη που εκκρίνεται από τον οργανισμό δίνει τα ίδια αποτελέσματα σε σχέση με τη συνθετική (και απαγορευμένη με βάση τους κανονισμούς ντόπινγκ) αδελφή της, ενώ για άλλους η υπόθεση είναι ακόμη πιο απλή.
Αυτό που λένε είναι πως –για παράδειγμα- κανείς δεν ασχολείται με το γεγονός ότι πολλοί αποδίδουν το φαινόμενο Μπολτ στις πιο μακριές σε σχέση με το μέσο όρο κνήμες του και ουδέποτε διανοήθηκε οποιοσδήποτε να ζητήσει την αποβολή του Φελπς από τις πισίνες λόγω του απίστευτου και δίχως προηγούμενο κορμού του σε αναλογία με το κάτω μέρος του σώματός του.
Τονίζουν δηλαδή πως εάν μιλάγαμε για κάποιο άλλο φυσικό χαρακτηριστικό δεν θα γινόταν ούτε κουβέντα. Το γεγονός όμως πως η συγκεκριμένη περίπτωση της Σεμένια αφορά ένα θέμα «ταμπού» όπως η «μεταβαλλόμενη μεταβλητή του φύλου» ήταν ο μοναδικός λόγος πίσω από αυτή την ευρεία και συνεχιζόμενη συζήτηση.
Υπό αυτή την έννοια, καταγγέλλουν -τρόπον τινά- την IAAF που επιμένει σε αυτού του τύπου τον διαχωρισμό, για υποκρισία. Κατηγορία που μέχρι ενός βαθμού αφορά και τους κανονισμούς για το ντόπινγκ. Υπενθυμίζουν πως όταν νίκησε την κούρσα των 800 μέτρων στο παγκόσμιο πρωτάθλημα η Κάστερ Σεμένια έγινε ο κακός χαμός επειδή το ζητούμενο ήταν το φύλο, αλλά όταν τρία χρόνια αργότερα στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου τερμάτιζε δεύτερη πίσω από τη Μαρία Σαβίνοβα κανείς δεν έσπευσε να την υπερασπιστεί. Ακόμη και σήμερα λίγοι γνωρίζουν ότι η Ρωσίδα έχει κατηγορηθεί πάμπολλες φορές για ντόπινγκ και μάλιστα είχε προταθεί ο ισόβιος αποκλεισμός της.
Το μόνο σχόλιο που συγκέντρωσε τότε τα φώτα της δημοσιότητας ήταν εκείνο του παλιού αξεπέραστου εμποδιστή Κόλιν Τζάκσον, ο οποίος για λογαριασμό του BBC είπε on air βλέποντας την κούρσα πως η Σεμένια (που βρισκόταν σε όλο τον αγώνα τελευταία και κάνοντας σπριντ έφτασε στο ασημένιο) ηθελημένα δεν προσπέρασε και τη νικήτρια, αν και θα μπορούσε να το είχε κάνει άνετα.
Ποιος ξέρει, ίσως ο Ουαλός να έχει δίκιο. Έχοντας υποστεί όσα ακολούθησαν μετά τον παγκόσμιο τίτλο του 2009, η Σεμένια πιθανότατα να μην ήθελε να… προκαλέσει με άλλον ένα θρίαμβο. Τώρα πια είναι ξεκάθαρο πως δεν έχει κανένα λόγο να συνεχίσει να «κρύβεται στην ντουλάπα» σε ό,τι αφορά την κατάστασή της.
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.